Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Które miasto w leszczyńskim jest najstarsze, a które najmłodsze? Zebraliśmy dla Was różne ciekawostki na ten temat. Zobaczcie sami [ZDJĘCIA]

Anna Machowska
Anna Machowska
Osieczna i Rydzyna były miastami odpowiednio niemal dwieście i sto lat wcześniej niż Leszno. Wąsosz jest starszy od Warszawy. Historia potrafi zaskakiwać. Postanowiliśmy przyjrzeć się miastom regionu leszczyńskiego uwzględniając ich wiek. Która miejscowość jest najstarsza, a która najmłodsza? Sprawdźcie sami.
Najstarszym miastem w naszym regionie jest Krzywiń. O prawa miejskie dla niego już w 1257 toku wystarali się benedyktyni z Lubinia, a nadał je Przemysł I. Nie od razu jednak – podobnie jak miało to miejsce w wielu innych przypadkach - zaczęło się tam rozwijać życie miejskie, wskazuje na to fakt, że jeszcze w 1262 roku w dokumentach Krzywiń określany jest mianem wsi (villa), a pierwsza zachowana wzmianka o Krzywiniu jako mieście pochodzi z 1272 roku.

W pierwszej piątce najstarszych miast regionu jest też Wschowa, która prawa miejskie uzyskała w 1273 roku, Gostyń – 1278 rok, Krobia – 1286 rok i Kościan – 1289 rok.

W XIII wieku, a dokładnie w 1290 i 1298 roku prawa miejskie uzyskały Wąsosz i Góra. Oznacza to, że obydwa są starsze od stolicy Polski, bo Warszawa miastem jest od 1300 roku.

Na drugim biegunie – najmłodszych miast regionu jest Szlichtyngowa – 1644 rok, Rawicz i Bojanowo – 1638 rok oraz Leszno – 1547 rok. Stolica regionu jest więc zdecydowanie młodsza od znajdujących się w jej bezpośrednim sąsiedztwie Osiecznej, która prawa miejskie uzyskała około 1370 roku i Rydzyny, która miastem stała się w 1422 roku.

Bardzo ciekawie pod względem praw miejskich wygląda sytuacja Święciechowy, która dziś co prawda jest wsią, ale kiedyś była miastem. Została nim jednak przez sfabrykowanie przywileju opatrzonego datą 1277 rok i wzorowanego na tym, który otrzymał wcześniej Krzywiń. Dokumenty dopiero w 1302 roku zalegalizował książę Henryk Głogowski. Skomplikowana sytuacja prawna miasta spowodowała, że dopiero w 1333 roku dokonano pomiaru gruntów miejscowości. Święciechowa utraciła prawa miejskie 21 lipca 1934 rok.

Taki sam los - 28 maja 1934 roku, spotkał Piaski, które dziś są wsią gminną. One jednak miastem były zdecydowanie krócej, bo raptem półtora wieku. Za datę powstania Piasecznej Góry, czyli późniejszych Piasków przyjmuje się 1775 roku, gdy król Stanisław August Poniatowski podpisał przywilej lokacyjny dla miasta prywatnego.
Dużo wcześniej, bo w 1895 roku prawa miejskie utracił Dubin w gminie Jutrosin. Co ciekawe uzyskał je już w 1284 roku jako 22 miejscowość w Wielkopolsce.

Miastem była kiedyś też Sarnowa, która od 1 stycznia 1973 roku stała się dzielnicą Rawicza. Pierwsze wzmianki o Sarnowie pochodzą z XIII wieku. Dokumenty mówią, że w 1262 roku miasto to należało do cysterskiego klasztoru w Trzebnicy. Nie zachowały się niestety najstarsze miejskie dokumenty, spłonęły w wielkim pożarze tej miejscowości, który wybuchł w 1809 roku.

Niewiele brakowało i miastem przestałaby być też Rydzyna, gdzie po wyzwoleniu wysiedlono ludność pochodzenia niemieckiego oraz protestantów i liczba mieszkańców sukcesywnie malała. Aby uniknąć utraty praw miejskich po 1950 roku przyłączono do niej Kłodę, która oddzielnym sołectwem stała się dopiero ponad 20 lat później, w 1973 roku.

Warto też na chwilę zatrzymać się nad historią Czempinia, który prawa miejskie otrzymał w 1401 roku, ale miejscowość tę nazywano wówczas Piechynin Wielki, czyli Piechanin albo Piechlin. Dopiero w drugiej połowie XV wieku zwyciężyła nazwa Czempiń, a Piechanin to dziś leżąca nieopodal wieś. prawa miejskie Czempinia potwierdził ostatecznie w 1561 roku starosta wałecki (późniejszy wojewoda poznański), Stanisław Górka herbu Łodzia.

W przypadku niektórych miejscowości ze względu na brak zachowanych dokumentów trudno jest ustalić dokładną datę lokacji. Tak jest choćby w przypadku Jutrosina. Przyjmuje się, że prawa miejskie Jutrosinowi nadano w 1534 roku, ale możliwe, iż miało to miejsce nawet przed 1281 rokiem. Niestety, dokumenty lokacyjne z tego okresu się nie zachowały. Jutrosin nawiedzały liczne pożary, w których mieszkańcy stracili również dokumenty dotyczące ich dziejów.

Pamiętajmy też, że nadania miejscowości praw miejskich nie można utożsamiać z ich powstaniem, bo wówczas zestawienie najstarszych miejscowości regionu wyglądałoby zupełnie inaczej. Wśród najstarszych osad należy wymienić: Lubiń powstały przed 1072 rokiem, Poniec (1108 rok), Wschowę (1136 rok), Górę (1155 rok), Święciechowe (1181 rok) czy Wonieść (1220 rok).

W tym czasie przez Kościan, Czacz, Święciechowe oraz Wschowę prowadził ważny szlak łączący Wielkopolskę ze Śląskiem. Powstały też pierwsze klasztory.

Historia naszego regionu jest jeszcze starsza. Rozpoczyna się przecież około 13 lat p.n.e. (w paleolicie), gdy na tych terenach pojawili się łowcy reniferów. Dowodem tego są m.in. odkrycia z wykopalisk, które prowadzono w okolicach Siedlnicy i Olbrachcic. Dzięki archeologom wiemy też, że w okresie mezolitu (8000 – 4200 lat p.n.e.) ludzie zamieszkiwali okolice Góry, Ponieca, Grabonogu czy Święciechowy. O osadnictwie możemy jednak mówić dopiero w okresie neolitu (4200 – 1700 lat p.n.e.), gdy przybyły na te ziemie pierwsze plemiona rolnicze. Ślady osadnictwa z tego okresu odnaleziono m.in. w okolicach Leszna, Ponieca, Grabonogu oraz Sicin.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na leszno.naszemiasto.pl Nasze Miasto