Czy zastanawiałeś się, dlaczego w murach starych budowli niejednokrotnie widać równo rozmieszczone otwory? To tzw. otwory maculcowe, czyli ślady pozostawione w murze po poziomych belkach rusztowania (maculcach), na których układane były pomosty z desek (leżnie). Rusztowania od niepamiętnych czasów miały szerokie zastosowanie w budownictwie. Podobnie jak obecnie, nie zwracano na nie jednak szczególnej uwagi, choć niejednokrotnie są przykładem wspaniałych umiejętności inżynierów budowlanych. Archeologowie rzadko je odkrywają, bowiem wykonane były z nietrwałych materiałów i rozbierano je po osiągnięciu celu, do którego służyły. Były etapem koniecznym, jednak mało widowiskowym, wręcz nieładnym. Śledząc układ zachowanych otworów maculcowych w ścianach różnych budowli, można próbować zrekonstruować pozycję rusztowań w czasie ich wznoszenia. Jednakże w XIX wieku restauratorzy zabytków często uzupełniali i zamurowywali otwory maculcowe jako, według nich, rażący brak, uważając iż tylko gładka ściana jest piękna.
Jednakże technika wznoszenia budynków pomimo upływu setek lat, w zakresie elementów tymczasowych jakimi są rusztowania nie zmieniała się znacząco, czego przykładem jest budynek naszej TLENOWNI powstałej na początku XX wieku. W jej murze jest wyraźnie widoczny układ otworów maculcowych. Otwory te świadczą o tym, że podczas budowy posłużono się konstrukcją pomocniczą w postaci rusztowania typu jednosłupowego.
Niedoceniane na przestrzeni dziejów konstrukcje pomocnicze odegrały ogromną rolę we wszystkich dziedzinach działalności człowieka. Towarzyszyły mu zarówno w tworzeniu, jak i niszczeniu. Niektóre zadania spełniane przez konstrukcje pomocnicze są mało znane lub pamiętane. Rusztowania wykorzystywane też były i są nadal przez artystów i konserwatorów zabytków. Zwłaszcza artyści tworzący ogromne dzieła, musieli posługiwać się rusztowaniami. Trudno sobie wyobrazić powstanie wspaniałych fresków Michała Anioła, czy panoramicznych obrazów Jana Matejko, bez konstrukcji wsporczych, na których malarze rozstawiali materiały i dzięki którym mieli dostęp do sklepień i ogromnych płaszczyzn obrazów.
Istotę znaczenia konstrukcji pomocniczych można odnaleźć w słowach Michała Anioła: „To, co się w największym wysiłku tworzy, winno wyglądać tak, jakby powstało szybko, prawie bez wysiłku, z zupełną łatwością, na przekór prawdzie”.
CBŚP na Pomorzu zlikwidowało ogromną fabrykę „kryształu”
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
